سردرد و بیماری های چشمی
اگر مکرراً دچار سردرد شوید حتماً دوستان و اطرافیان به شما توصیه می کنند که برای معاینه چشم و کنترل شماره عینک به چشم پزشک مراجعه کنید. اما آیا واقعاً مشکلات چشمی می توانند باعث ایجاد سردرد شوند؟
یک عقیده عمومی شایع ولی نادرست این است که خستگی چشم ناشی از عیوب انکساری یا انحراف چشم مخفی از علل شایع سردرد است. گرچه عیوب انکساری و انحراف چشم مخفی باید در صورت وجود تصحیح شوند و گاهی تصحیح آن ها به بهبود سردرد کمک می کند، اما در اغلب موارد سردرد ربطی به شماره عینک فرد ندارد. البته برخی از بیماری های چشمی می توانند سردرد ایجاد کنند و برخی از انواع سردرد نیز با علائم چشمی همراه هستند، اما در اکثر افراد مبتلا به سردرد نتیجه معاینه چشم کاملاً طبیعی است.
به هر حال اگر به علت ابتلا به سردرد درصدد مراجعه به پزشک هستید بهتر است به خصوصیات سردرد خود دقت کنید، چون این خصوصیات می توانند در جهت یافتن علت بیماری به پزشک کمک کنند:
- نوع و شدت سردرد: آیا درد خفیف است یا شدید؟ آیا درد حالت ضربان دار دارد؟ شبیه برق گرفتگی است؟ با احساس سنگینی سر توأم است؟
- زمان درد: آیا درد در زمان خاصی از روز بدتر یا بهتر می شود؟
- محل درد: آیا سردرد بصورت منتشر در تمام سر احساس می شود یا آنکه فقط در منطقه خاصی (مثلاً پیشانی یا پشت چشم ها) متمرکز است. آیا سردرد دو طرفه است یا فقط در یک طرف سر احساس می شود؟
- مشکلات همراه: آیا در زمان بروز سردرد مشکلات دیگری هم ایجاد می شود؟ مثلاً آیا تغییری در بینایی شما بوجود می آید؟ آیا لکه های تیره یا جرقه های روشن می بینید؟ احساس تهوع و استفراغ، سرگیجه، اشکریزش یا افتادگی پلک در زمان سردرد وجود دارد؟
- عوامل تشدید کننده: آیا اقدام خاصی (مثلاً خم شدن، سرفه کردن) باعث بدتر شدن یا ایجاد سردرد می شود؟ آیا مصرف غذای خاصی با ایجاد سردرد همراه است؟ آیا عوامل خاصی مثلاً نور شدید، بوهای خاص یا عوامل دیگر باعث شروع سردرد می شود؟
- الگوی کلی درد: سردرد معمولاً کی شروع می شود؟ حاد است یا مزمن؟ آیا جدیداً تغییری در الگوی خاص سردرد ایجاد شده است؟
- سابقه خانوادگی: آیا در نزدیکان شما کسی مبتلا به سردرد می باشد؟
علاوه بر بررسی خصوصیات درد، برای تشخیص علت سردرد معمولاً یک معاینه بالینی کامل شامل بررسی نبض و فشارخون، بررسی کامل دستگاه عصبی مرکزی و معاینه چشم انجام می شود. به علاوه گاهی لازم است علاوه بر اقدامات فوق از روش های تصویر برداری (سی تی اسکن یا MRI) و بررسی میدان بینایی نیز برای تشخیص علت سردرد استفاده می شود.
البته همانطور که قبلاً ذکر شد در اکثر موارد سردرد نتیجه معاینات چشم طبیعی است اما سردردهای مرتبط با مشکلات چشمی را می توان در سه گروه تقسیم بندی کرد:
- سردردهایی که باعث ایجاد علائم چشمی می شوند
- سردردهایی که ناشی از بیماری های چشمی هستند.
- حالات متفرقه
سردردهایی که باعث ایجاد علائم چشمی می شوند
میگرن
میگرن یکی از علل بسیار شایع و شاید شایعترین علت سردرد مکرر است. بیماری میگرن در زنان شایع تر است. در اکثر مبتلایان به میگرن سابقه خانوادگی ابتلا به سردرد وجود دارد. سردردهای میگرنی معمولاً در سن بلوغ شروع می شود و در سن بالای 50 سال از بین می رود. سردرد میگرنی غالباً یکطرفه و ضربان دار است و چند ساعت تا چند روز طول می کشد. دردهای میگرنی گاهی با حالت تهوع و استفراغ همراه است. اکثر افراد مبتلا به میگرن در زمان حمله سردرد دچار ترس از نور و صدا می شوند و تمایل دارند که در یک اتاق ساکت و تاریک استراحت کنند. در این حالت روشن کردن چراغ یا ایجاد صدای ناگهانی می تواند باعث بدتر شدن سردرد شود.
تغییرات هورمونی روی میگرن مؤثر است و عواملی مثل قاعدگی، بارداری و قرص های هورمونی جلوگیری از بارداری معمولاً باعث بدتر شدن میگرن می شود.
عواملی مثل گرسنگی، کم خوابی، خستگی، استرس های روحی، ورزش های سنگین، غذاهای خاص (قهوه، شکلات، پنیر مانده، آجیل و مشروبات الکلی) و بوهای خاص (مثلاً بوی سیگار یا عطر) می تواند باعث شروع حمله میگرن شود.
یک نکته جالب در مورد استرس آن است که نه فقط وجود استرس، بلکه رفع شدن ناگهانی استرس نیز می تواند باعث ایجاد حمله میگرن شود. مثلاً خیلی از افراد مبتلا به میگرن پس از پایان امتحاناتشان دچار سردرد می شوند.
علت اصلی ایجاد میگرن تنگ شدن گذرای عروق مغزی است که با باز شدن جبرانی بیش از حد عروق دنبال می شود. در مرحله انقباض عروق مغزی علائم چشمی میگرن بروز می کند و در مرحله گشاد شدن عروق سردرد ضربان دار ایجاد می شود. میگرن در همه افراد به یک صورت تظاهر نمی کند بلکه انواع مختلفی از میگرن وجود دارد که آنها را مرور می کنیم.
میگرن کلاسیک: در میگرن کلاسیک همیشه علائم بصری مشخصی قبل از شروع سردرد بروز می کند که مشخصه این نوع خاص میگرن است . مهمترین این علائم یک لکه سیاهرگ در روبروی فرد ( یعنی در وسط میدان بینایی) است که به تدریج بزرگ می شود و به سمت حاشیه میدان بینایی (یعنی پهلوی فرد) کشیده می شود. این لکه سیاهرنگ معمولاً با جرقه های نوری به صورت خطوط زیگزاگی براق رنگی لرزان احاطه شده است.این علامت نشانه مهمی است بطوری که در افرادی که این نشانه را بروز می دهند تقریباً می توان گفت که تشخیص بیماری میگرن محرز است. یکی دیگر از نشانه های بصری که در میگرن کلاسیک تظاهر می کند تاریک شدن یک سمت میدان بینائی است . در این حالت فرد سمت چپ یا سمت راست را واضح نمی بیند ( این حالت در هر دو چشم وجود دارد ولی اکثر افراد فکر می کنند که چشم چپ یا راستشان تار شده است). این علائم چشمی معمولاً بین 10 تا 20 دقیقه طول می کشد و تقریباً همیشه قبل از یک ساعت محو می گردد. بتدریج با محو شدن علائم بصری و گشاد شدن جبرانی عروق مغزی سردرد ضربان دار یک طرفه ایجاد می شود که با حالت تهوع و ترس از نور و صدا همراه است. سردرد نیز پس از جند ساعت بهبود می یابد.
میگرن معمولی: این نوع میگرن که شایعترین نوع میگرن است معمولاً با علائم چشمی همراه نیست اما ممکن است درد آن در اطراف یا دور چشم ها احساس شود. در میگرن معمولی سردرد لزوماً یک طرفه نیست و ممکن است درد در تمام سر احساس شود. حمله میگرن معمولی اغلب ظرف چند ساعت تا چند روز بهبود می یابد.
میگرن چشمی: در این نوع میگرن که اغلب در افراد مسن تر تظاهر می کند فرد مبتلا علائم چشمی میگرن را دارد اما به سردرد مبتلا نمی شود.علائم بصری میگرن چشمی عبارتند از :
- لکه سیاهرنگ که با خطوط زیگزاگ براق رنگی لرزان احاطه شده است
- تاریک شدن یک سمت میدان بینایی
- تنگ شدن تدریجی میدان بینایی از محیط به مرکز بطوریکه فرد احساس می کند که بیرون را از داخل یک سوراخ کوچک تماشا می کند.
- دوبینی گذرا
معمولاً شروع و خاتمه این علائم حالت تدریجی دارد و حداکثر پس از 60 دقیقه این علائم بطور کامل برطرف می شود. در صورتیکه این علائم بطور کامل بهبود پیدا نکند لازم است بررسی کاملی برای مشخص شدن علت آن انجام گیرد چون گاهی اوقات بیماری های جدی مثل ناهنجاری های عروق مغزی می تواند علائم بصری مشابه میگرن چشمی ایجاد کند اما در این بیماری ها نقائص بینایی ایجاد شده بطور کامل برطرف نمی شود.
میگرن شبکیه: میگرن شبکیه نوع خاص نادری از بیماری میگرن است که در اثر انقباض موقت سرخرگ های شبکیه اتفاق می افتد و یک اختلال بینایی گذرا و برگشت پذیر ایجاد می کند. اختلال بینایی بصورت سیاه شدن بخشی از میدان بینایی در یک چشم یا حتی کوری کامل یک چشم تظاهر می کند که کمتر از یک ساعت طول می کشد و بطور کامل بهبود می یابد. اختلال بینایی در میگرن شبکیه ممکن است با سردرد همراه باشد و یا نباشد. البته از آنجا که برخی از بیماری های جدی قلبی عروقی هم می توانند علائم مشابهی در چشم ایجاد کنند در صورت بروز این علائم لازم است فرد مبتلا کاملاً از لحاظ سایر بیماری ها بستری شود و تنها در صورتیکه هیچ بیماری دیگری یافت نشود می توان تشخیص میگرن شبکیه را مطرح کرد.
درمان میگرن
در بسیاری از مبتلایان به میگرن آنچه که بیشتر از سردرد و علائم چشمی باعث آزار فرد می شود ترس از وجود تومور مغزی یا ایجاد کوری دائمی است. در این افراد یک معاینه کامل پزشکی و اطمینان از اینکه بیماری خوش خیم است و هیچ عارضه دائمی ایجاد نمی کند تا حد زیادی باعث آسودگی فرد مبتلا می شود و حتی گاهی کاهش استرس ناشی از نگرانی باعث کم شدن شدت و فراوانی حملات میگرنی شده، به بهبود قابل توجه فرد می انجامد.
به علاوه در افراد میگرنی شناسایی عواملی که باعث شروع یا تشدید حمله میگرنی می شود و پرهیز از این عوامل (بی خوابی، خستگی، گرسنگی، استرس، بوی سیگار، بوی عطر، غذاهای خاص و غیره) می تواند باعث بهبود فرد مبتلا شود. همچنین انجام مرتب ورزهای سبک روزانه و پرهیز از ورزش های سنگین می تواند به کنترل میگرن کمک کند.
به هر حال در مواردی که سردرد میگرنی شدید است و فعالیت روزانه فرد را مختل می کند می توان با استفاده از مسکن های معمولی یا داروهای خاص سردرد را کنترل کرد. البته لازم به ذکر است که در صورتیکه حملات میگرن مکرراً اتفاق بیافتد و فرد ناچار باشد در هفته بیش از 2-3 بار از مسکن استفاده کند به داروی مسکن وابسته می شود و در صورت قطع مصرف دارو مجدداً دچار سردرد خواهد شد. در این افراد لازم است داروهای خاصی (تحت نظر پزشک) به طور مرتب مصرف شود تا فراوانی حملات میگرنی کاهش پیدا کند و فرد مجبور نباشد دائماً از داروهای مسکن استفاده کند.
سردردهای تنشی (Tension headache)
سردرد تنشی نوع خاصی از سردرد است که اغلب در افراد افسرده یا کسانی که تحت استرس مزمن قرار دارند ایجاد می شود. این نوع سردرد معمولاً در اکثر ساعات روز وجود دارد اما شدت آن خفیف تا متوسط است و مشکل جدی برای فعالیت های روزانه ایجاد نمی کند. این سردردها معمولاً در پایان روز و در موقع خستگی شدیدتر می شود. این نوع سردرد بیشتر به صورت احساس سنگینی در سر است و افراد مبتلا می گویند: "احساس می کنم یک دیگ روی سرم گذاشته اند" . اهمیت سردرد تنشی در آن است که ممکن است درد فقط در ناحیه پیشانی و دور چشم ها وجود داشته باشد و به همین دلیل با مشکلات چشمی اشتباه شود. برخی از صاحب نظران معتقدند که سردرد تنشی نوع خاصی از میگرن معمولی می باشد. درمان آن نیز مشابه درمان میگرن می باشد.
سردرد خوشه ای (Cluster headache)
این سردرد بیشتر در مردان سیگاری 30 تا 50 ساله بروز می کند. یک بیماری خوش خیم است که بصورت حملات حاد سردرد و درد پشت کره چشم بصورت یکطرفه تظاهر می کند و برخلاف اغلب سردردهای خوش خیم باعث بیدار شدن فرد از خواب می شود. معمولاً در زمان سردرد علائم چشمی یکطرفه نیز در سمت مبتلا وجود دارد به طوری که چشم مبتلا دچار اشکریزش و قرمزی می شود. ممکن است در همان سمت افتادگی پلک ایجاد شود و مردمک چشم موقتاً گشاد شود (یعنی سیاهی چشم در سمت مبتلا بزرگتر به نظر برسد). گاهی آبریزش بینی نیز در سمت مبتلا اتفاق می افتد. در سردرد خوشه ای حمله حاد سردرد حدود یکی دو ساعت طول می کشد و عارضه خاصی ایجاد نمی کند. معمولاً سردرد خوشه ای چندین بار در یک دوره چند هفته ای تا چند ماهه تکرار می شود و سپس به تدریج بهبود می یابد. البته احتمال عود این حملات پس از چند ماه تا چند سال وجود دارد.
التهاب شریان گیجگاهی (Temporal arteritis)
این بیماری اغلب در افراد مسن (بالای 60 سال) اتفاق می افتد گرچه این بیماری نادر است اما به علت آنکه می تواند منجر به کوری دائمی هر دو چشم شود تشخیص و درمان سریع آن اهمیت زیادی دارد. این بیماری بصورت سردرد، درد و حساسیت ناحیه پیشانی و گیجگاه، خستگی و درد مفصل فک، تب، کاهش وزن، درد منتشر عضلانی و خستگی و بی حالی تظاهر می کند. در این بیماری واکنش های التهابی باعث بسته شدن شریان های سر می شود. اگر این اتفاق در سرخرگ های چشم بیفتد می تواند باعث کاهش دید دائمی شود. از دیگر علائم چشمی این بیماری می توان به آسیب عصب بینایی، کاهش دید گذرا، دوبینی و فلج عضلات چشمی اشاره کرد. دوره این بیماری یکی دو سال است و پس از این مدت خودبخود برطرف می شود اما در طول دوره بیماری برای جلوگیری از بروز عوارض جدی (مثل نابینایی) لازم است داروهای کورتیکو- استروئیدی بصورت منظم و تحت نظر پزشک استفاده شود. نکته مهم آن است که در تمام افراد مسن که به علت انسداد شریان مرکزی شبکیه دچار افت دید ناگهانی می شوند لازم است بررسی کامل از نظر احتمال وجود این بیماری انجام شود، چون در صورت وجود بیماری احتمال ابتلای چشم مقابل خیلی زیاد است. در صورت تشخیص بیماری گرچه نمی توان به برگشت دید در چشم مبتلا کمکی کرد، اما حداقل با تجویز داروهای کورتیکو استروئیدی خوراکی یا تزریقی می توان از ابتلای چشم سالم پیشگیری کرد و فرد را از کوری هر دو چشم نجات داد.
علل ناشایع سردرد همراه با علائم چشمی
تومورهای مغزی: تومورهای مغزی اغلب با افزایش فشار داخل جمجمه باعث ایجاد سردرد نسبتاً شدید دائمی می شوند که صبح ها بدتر است. این سردرد با حرکاتی نظیر خم شدن، زور زدن، حبس کردن نفس، سرفه و حرکت دادن سر بدتر می شود. سردرد ناشی از تومورهای مغزی معمولاً با استفراغ (گاهی بدون حالت تهوع) همراه است. علائم ناشی از تومورهای مغزی عبارتند از:
- فلج اعصاب چشم که باعث انحراف چشم و دوبینی می گردد
- ورم سرعصب بینایی (که در معاینه چشم پزشکی قابل مشاهده است)
- محو شدن گذرای دید
- تار شدن بخشی از میدان بینایی در یک یا هر دو چشم (در این حالت بررسی میدان بینایی می تواند به مشخص شدن محل تومور کمک کند)
- ندرتاً ایجاد توهمات بینایی
- ایجاد نابینایی در یک یا هر دو چشم (در موارد تومورهای پیشرفته)
خونریزی مغزی: خونریزی داخل جمجمه علاوه بر ایجاد سردرد شدید ممکن است با فلج عضلات چشم، دوبینی یا خونریزی در شبکیه و زجاجیه همراه باشد. به علاوه گاهی اوقات سکته های مغزی باعث ایجاد نقائصی در میدان بینایی می شوند که با بررسی میدان بینایی قابل تشخیص است.
مننژیت: مننژیت یا التهاب پرده های مغزی نیز علاوه بر ایجاد سردرد می تواند باعث فلج عضلات چشمی و ایجاد انحراف چشم و دوبینی شود. به علاوه مننژیت گاهی باعث ترس از نور و درد در موقع حرکات چشم می گردد.
سردردهای ناشی از بیماری های چشمی
همانطور که قبلاً ذکر شد بر خلاف تصور عموم مردم، عیوب انکساری معمولاً باعث ایجاد سردرد نمی شود؛ اما گروهی دیگر از بیماری های چشمی می توانند باعث بروز سردرد و بخصوص درد اطراف چشم شوند.
خشکی چشم
خشکی چشم یکی از علت های بسیار شایع احساس درد و ناراحتی در اطراف چشم ها است که معمولاً صبح ها بهتر است و در اواخر روز بدتر می شود. به علاوه انجام کارهای چشمی مثل مطالعه یا کار با کامپیوتر می تواند باعث بدتر شدن درد و ناراحتی در مبتلایان به این بیماری شود.
بیماری های قرنیه
قرنیه بافت بسیار حساسی است که تعداد زیادی اعصاب حسی در آن وجود دارد و به همین علت به درد و تحریک واکنش زیادی نشان می دهد. (حتماً تجربه کرده اید که حتی ورود یک ذره بسیار ریز گرد و غبار به داخل چشم چقدر باعث درد و ناراحتی می شود، در حالیکه با یک قلوه سنگ! در داخل کفشتان ممکن است چند ساعت پیاده روی کنید و عین خیالتان نباشد). طبیعی است که تحریکات وارد شده به این بافت حساس می تواند درد شدیدی در چشم و اطراف چشم و گاهی در تمام سر ایجاد کند.
مثلاً ورود هر نوع جسم خارجی به داخل چشم- چه مستقیماً به قرنیه بچسبد و چه در پشت پلک گیر بیفتد و باعث خراشیده شدن قرنیه شود- علاوه برایجاد درد و قرمزی و اشکریزش معمولاً باعث سردرد نیز می شود. همچنین در افرادی که به علت جوشکاری یا نگاه کردن طولانی مدت به برف (مثلاً در ورزش اسکی) دچار برق زدگی چشم ها می شوند نیز پوشش خارجی (اپی تلیوم) قرنیه آسیب می بیند و فرد علاوه بر اشکریزش و درد چشم ها دچار سردرد شدید می شود. (این نوع سردرد را جوشکاران محترمی که استفاده از عینک مناسب را مایه کسر شأن خود می دانند خیلی زیاد تجربه می کنند)
از دیگر بیماری های قرنیه که باعث ایجاد سردرد می شود زخم قرنیه است. همچنین التهاب قرنیه یا کراتیت نیز می تواند باعث سردرد گردد.
یکی از بیماری های قرنیه که عمدتاً باعث سردرد صبحگاهی مکرر می شود خراش راجعه قرنیه (Recurrent Corneal Erosion) است. در این بیماری اپیتلیوم قرنیه چسبندگی سستی به بافت های زیرین دارد و مستعد کنده شدن است. در این حالت خیلی اوقات وقتی فرد مبتلا به هنگام صبح چشم هایش را باز می کند بخشی از اپیتلیوم قرنیه کنده می شود و علاوه بر سوزش و اشکریزش و درد چشم، سردرد نیز در همان سمت ایجاد می شود.
گلوکوم حاد زاویه بسته
این بیماری باعث ایجاد تاری دید، درد چشم و اشکریزش و سردرد شدید می شود. تشخیص این بیماری با معاینه کامل چشمی (شامل اندازه گیری فشار داخل چشم و بررسی ساختمان زاویه اتاق قدامی) امکانپذیر است. تشخیص گلوکوم اهمیت زیادی دارد چون می تواند منجر به کاهش دید دائمی شود.
التهاب داخل چشمی(Uveitis)
التهاب داخل چشمی (یوئیت) می تواند علاوه بر درد چشم، سردرد نیز ایجاد کند. البته در مواردی که یوئیت قسمت های قدامی چشم مثلاً عنبیه را درگیر کرده باشد احتمال ایجاد سردرد بیشتر است.
التهاب صلبیه (Scleritis)
التهاب صلبیه می تواند باعث درد شدید چشم و سردرد شود. نکته قابل توجه آن است که اگر التهاب صلبیه در بخش های خلفی کرده چشم اتفاق بیفتد ممکن است در ظاهر چشم تغییر خاصی ایجاد نکند اما باعث ایجاد سردرد شدید در ناحیه پشت چشم شود. تشخیص این بیماری از دو جهت مهم است: اول آنکه این بیماری در خیلی از موارد با بیماری های جدی تر همراه است که در صورت عدم درمان مناسب می تواند حتی حیات فرد را تهدید کند. دوم آنکه این بیماری می تواند منجر به آسیب جدی حتی سوراخ شدن چشم گردد.
بیماری های حدقه چشم
وجود التهاب یا تومور در ناحیه پشت چشم و در داخل حدقه چشم می تواند باعث بروز سردرد شود.
التهاب عصب بینایی
التهاب عصب بینایی علاوه بر آنکه باعث تاری دید می شود می تواند با درد چشم و سردرد (بویژه در ناحیه پشت چشم) همراه باشد. در افراد مبتلا به التهاب عصب بینایی معمولاً حرکت دادن چشم باعث بدتر شدن درد می گردد.
زونای چشمی
این عارضه یک بیماری ویروسی است که بر اثر فعال شدن ویروس آبله مرغان در اعصاب حسی چشم اتفاق می افتد. علامت مشخصه زونا بروز ثبورات ریز پوستی بصورت آبدانه های کوچک در یک زمینه ارغوانی و بنفش است که با درد شدید همراه است. معمولاً درد یکی دو روز قبل از ظاهر شدن ثبورات جلدی شروع می شود و تا مدتی پس از بروز دانه ها ادامه پیدا می کند. البته در بعضی افراد ممکن است درد ناشی از زونا حالت مزمن پیدا کند و تا ماه ها پس از بیماری فرد احساس درد داشته باشد در صورتیکه زونای چشمی علاوه بر درگیری پوست اطراف چشم، بافت های داخل چشم را نیز درگیر کرده باشد التهاب داخل چشمی (یووئیت) نیز باعث بدتر شدن سردرد فرد مبتلا می گردد.
حالات متفرقه
دردهای صورت: گاهی اوقات دردهای ناحیه صورت ممکن است با درد چشم اشتباه شود. مثلاً درگیری اعصاب حسی صورت، بیماری های سینوس ها و ناراحتی دندان ها و فک فوقانی گاهی ممکن است با درد چشم اشتباه شود.
دردهای تیر کشنده: گاهی فرد احساس می کند که چشمش تیر می کشد. این حالت معمولاً چند ثانیه طول می کشد و به سرعت از بین می رود. اگر این حالت زیاد تکرار نشود و مدت آن کوتاه باشد معمولاً علت خاصی نداشته و نیاز به بررسی و درمان ندارد؛ اما در صورتی که این حالت مرتباً تکرار شود یا با مشکلات چشمی یا عوارض عصبی دیگری همراه باشد ممکن است ناشی از تحت فشار قرار گرفتن اعصاب حسی توسط توده های عروقی یا تومورها باشد که در این حالت بررسی برای یافتن علت عاضه و درصورت امکان درمان آن ضروری است.
نور هراسی (Photophobia): نور هراسی یا ترس از نور نوعی احساس مرتبط با درد است که در برخی از حالت های چشمی رخ می دهد. در این حالت فرد احساس می کند که با نگاه کردن به نور دچار درد می شود به همین دلیل تمایل دارد که پلک ها را در حالت نیمه بسته نگه دارد و در محیط نیمه تاریک قرار بگیرد. شایعترین علت های نور هراسی بیماری های قرنیه و التهاب های داخل چشمی (یووئیت) است. گاهی بیماری های دیگر مثل میگرن، مننژیت و و خونریزی داخل جمجمه نیز می توانند نور هراسی ایجد کنند.
سردردهای ناشی از آفتاب: وقتی کسی در معرض نور شدید آفتاب قرار گیرد مردمک چشم ها تنگ می شود و فرد ناخودآگاه پلک ها را تا جایی که امکان دارد تنگ می کند تا مقدار نور ورودی به چشم را محدود کند. انقباض مداوم مردمک و عضلات پلک می تواند باعث ایجاد سردرد (بخصوص در ناحیه پیشانی) شود. اگر همیشه پس از قرار گرفتن در معرض آفتاب دچار سردرد می شوید شاید استفاده از عینک آفتابی و کلاه لبه دار بتواند به رفع سردردتان کمک کند.
سردرد ناشی از قطره های چشمی: بطور کلی مصرف قطره های چشمی می تواند باعث سوزش و ناراحتی خفیف در اطراف چشم ها شود؛ اما قطره پیلوکارپین که در برخی از بیماران مبتلا به گلوکوم مورد استفاده قرار می گیرد می تواند باعث ایجاد درد در ناحیه جلوی سر و بخصوص درد ابروها شود. البته معمولاً پس از چند بار مصرف قطره شدت درد کمتر می شود و فرد با دارو سازگار می شود. اما به هر حال در صورت ایجاد سردرد مقاوم یا درد مقاوم ابرو لازم است این قطره قطع و یا با داروی دیگری جایگزین شود.
