ورود جسم خارجی در قرنیه و ملتحمه
شایع ترین اجسام خارجی که وارد چشم می شوند عبارتند از ذرات ریز فلزی، چوبی یا گرد و غبار.
بعضی از شرایط مانند آب و هوای طوفانی، نجاری یا کارهای صنعتی، باغبانی یا بعضی از ورزش های خاص احتمال ورود جسم خارجی به چشم را افزایش می دهند. برای جلوگیری از ورود اجسام خارجی به چشم بهتر است در این شرایط از عینک های محافظ یا پوشش های چشمی استفاده کنید و از مالیدن چشم خود با دست یا دستکش خودداری کنید زیرا ممکن است قطعات کوچک فلز یا چوب به آنها چسبیده باشد.
توجه: اگر احساس کردید که یک جسم خارجی وارد چشم شما شده است، به هیچ عنوان از قطره های بی حس کننده استفاده نکنید و در اولین فرصت به چشم پزشک مراجعه کنید. اگر جسم خارجی قرنیه و ملتحمه به موقع خارج نشود، می تواند عوارضی مانند دردهای طولانی، عفونت یا نکروز (از بین رفتن) بافت های داخل چشمی را ایجاد کند.
علائم ورود جسم خارجی در قرنیه و ملتحمه کدامند؟
- درد و تحریک چشم که ممکن است خفیف، متوسط یا شدید بوده و با حرکت چشم یا پلک ها بیشتر شود.
- احساس جسم خارجی و سنگ ریزه در چشم
- اشک ریزش
- ممکن است بیمار از تاری دید یا نور گریزی نیز شکایت داشته باشد.
تشخیص جسم خارجی قرنیه چگونه انجام می شود؟
- معاینه چشم به وسیله Slit-Lamp. اگر جسم خارجی که وارد چشم شما شده فلزی باشد، معمولاً چشم پزشک می تواند یک حلقه زنگ زدگی را در اطراف محل ورود جسم خارجی به چشم مشاهده کند.
- استفاده از نوارهای فلئورسئین. زمانی که به چشم در زیر اشعه ماورای بنفش نگاه می شود این مواد می توانند سوراخ شدگی قرنیه که با خروج مایع زلالیه همراه است را نشان دهند. در صورت مثبت بودن این تست که Seidel Sign نامیده می شود، احتمال سوراخ شدگی کره چشم وجود دارد و سریعاً بیمار باید به مرکزی که دارای چشم پزشک مجرب و یا متخصص شبکیه است ارجاع داده شود.
- اندازه گیری شدت بینائی Visual Acuity
- اگر جسم خارجی بسیار کوچک باشد و به روش های فوق مشاهده نشود، انجام CT به تنهایی یا همراه با اولتراسونوگرافی ضروری است.
درمان جسم خارجی قرنیه چگونه انجام می گیرد؟
- استفاده از قطره های بی حسی موضعی
- برداشتن جسم خارجی باید توسط چشم پزشک و زیر Slit Lamp انجام گیرد و این کار معمولاً با استفاده از یک سوزن سر نازک که ممکن است چشم پزشک تغییراتی در سر آن ایجاد کند انجام می گیرد.بهتر است حتی الامکان برداشتن جسم خارجی توسط سواب های با نوک کتانی انجام نشود زیرا آنها سطح بیشتری از قرنیه را خراش می دهد.
- پماد آنتی بیوتیک و پانسمان فشاری. پانسمان کردن چشم توسط بعضی از چشم پزشک ها صورت می گیرد زیرا با کم کردن حرکت پلک ها امکان صدمه بیشتر به قرنیه کمتر شده و درد بیمار کاهش می یابد.
- بیمار باید هر روز تا بهبود کامل محل ورود جسم خارجی به دلیل وجود احتمال عفونت معاینه شود.
- از قطره های بی حسی برای درمان درد بیماران برای مصرف روزانه نباید استفاده کرد زیرا می توانند باعث تاخیر در بهبودی و حتی اسکار دائمی قرنیه شده و در صورت وقوع آسیب های بیشتر به چشم مانع از بروز علائم مربوط به آن شوند.
- استفاده از قطره های کورتون ممنوع است زیرا می تواند باعث تاخیر در روند بهبودی شده و خطر عفونت را افزایش دهد.
تا زمان مراجعه به یک چشم پزشک لازم است از اقدامات زیر خودداری کنید:
- از مالیدن چشم ها خودداری کنید و سعی کنید تا هنگام مراجعه به پزشک چشمان خود را بسته نگاه دارید.
- از لنز چشمی استفاده نکنید.
- از پلک زدن زیاد خودداری کنید زیرا می تواند باعث تحریک بیشتر شود.
