شالازیون (Chalazion)

شالازیون چیست ؟

شالازیون (که از کلمه یونانی به معنای برآمدگی کوچک گرفته شده) برجستگی کوچک زیر پوستی در لبه یا نزدیک لبه پلک است که در اثر انسداد مجرای خروجی غدد ترشح کننده چربی پلک و تجمع مواد ترشح شده ایجاد می شود. شالازیون ممکن است در ابتدا ملتهب باشد و باعث ایجاد درد و قرمزی شود که در این حالت شبیه گل مژه است؛ اما پس از مدتی درد و قرمزی فروکش می کند و توده متورمی در لبه یا ضخامت پلک باقی می ماند. اندازه این برجستگی ثابت نیست و ممکن است به تدریج بزرگتر یا کوچکتر شود. گاهی اوقات هم شالازیون از ابتدا فقط به صورت یک توده برجسته بدون درد و قرمزی ظاهر می شود.

این عارضه معمولا مشکل چشمی مهمی ایجاد نمی کند و پس از چند هفته تا چند ماه خود به خود کوچک شده از بین می رود. استفاده از کمپرس گرم (روزی 2 تا 3 بار و هر بار 10 تا ۱5 دقیقه) با استفاده از حوله تمیز و ماساژ ملایم ممکن است به باز شدن مجرای غده چربی کمک کند و باعث بهبود سریع تر شالازیون شود. با باز شدن غده، ممکن است ترشحات چشم زیاد شود؛ این حالت با گذشت زمان بهبود می یابد.

لازم به ذکر است شالازیون ناشی از عفونت باکتریایی یا سرطانی نیست.

تفاوت شالازیون و گل مژه

گل مژه برآمدگی دردناک قرمز رنگی در نزدیکی لبه پلک است که به وسیله فولیکول عفونی مژه ایجاد می شود. لازم به ذکر است شالازیون نسبت به گل مژه در فاصله دورتری از لبه پلک قرار می گیرد.

درمان شالازیون​ 

شالازیون های خیلی کوچک که ظاهر ناخوشایندی ندارند احتیاج به درمان خاصی هم ندارند و معمولا به مرور زمان خود به خود خوب می شوند. شالازیون های بزرگتر به دو علت نیاز به درمان پیدا می کنند:

اول - ظاهر ناخوشایندی دارند و ممکن است بهبود خودبخودی آن ها چندین ماه طول بکشد.

دوم - شالازیون های بزرگ به خصوص در پلک بالایی روی قرنیه فشار می آورند و با تغییر شکل قرنیه باعث ایجاد آستیگماتیسم و تاری دید می شوند.

پس در اینگونه موارد برای درمان لازم است به چشم پزشک مراجعه شود.

روش اصلی درمان شالازیون های بزرگ جراحی است که با استفاده از بی حسی موضعی، از پشت پلک  انجام شده و نیازی به بخیه ندارد.

روش دیگر تزریق داروهای استروییدی در داخل ضایعه است که به ندرت و در مواردی به کار می رود که یا تعداد زیادی شالازیون کوچک وجود داشته باشد که نتوان آن ها را با جراحی خارج کرد و یا شالازیون در جایی قرار گرفته باشد که جراحی آن احتمال ایجاد آسیب در بافت های مجاور را داشته باشد.

همچنین در صورتی که باکتری، شالازیون را آلوده کرده باشد چشم پزشک پماد آنتی بیوتیک تجویز می کند.

شالازیون های مکرر

در برخی افراد شالازیون مکرر عود می کند. در این حالت لازم است فرد حتماً توسط چشم پزشک ویزیت شود زیرا:

• گاهی اوقات بیماری های جدی چشمی مثل تومورهای بدخیم پلک به صورت شالازیون های مکرر تظاهر می کنند که تشخیص آن ها از شالازیون معمولی فقط از عهده چشم پزشک بر می آید.
• در برخی از موارد هم بیماری های دیگر چشمی مثل التهاب لبه پلک (بلفاریت) یا مشکلات غدد ترشح کننده چربی لبه پلک (میبومینیت) باعث ایجاد شالازیون های مکرر می شود. در این حالت کنترل این بیماری ها توسط چشم پزشک به جلوگیری از عود شالازیون کمک می کند.