سوراخ ماکولا
شبکیه لایه نازکی از بافت حساس به نور است که در قسمت خلفی چشم قرار دارد. شعاعهای نور روی شبکیه متمرکز میشوند و تصویر دریافتی تبدیل به سیگنال های عصبی شده، به مغز فرستاده میشود تا بهصورت تصویری که ما میبینیم پردازش و درک شود. ماکولا بخش مرکزی شبکیه و یکی از مهمترین اجزای چشم است که مسئولیت بینایی واضح و دقیق و همچنین درک رنگها را برعهده دارد.
سوراخ ماکولا چطور ایجاد میشود؟
چشم ما توسط مادهای ژلهای به نام زجاجیه پر شده است که روی ماکولا را هم میپوشاند. با افزایش سن، زجاجیه به تدریج خشک شده و شروع به جدا شدن از ماکولا میکند. این روند به طور معمول اتفاق میافتد و اثری روی ماکولا و بینایی ما نمیگذارد. در بعضی افراد اما زجاجیه به طور غیر عادی به ماکولا چسبیده و نمیتواند به صورت طبیعی از آن جدا شود. در نتیجه بافت ماکولا دچار کشیدگی شده و این کشیدگی باعث ایجاد سوراخی در ماکولا خواهد شد.
البته در موارد نادری ممکن است ضربه به چشم یا تورم طولانی مدت در ماکولا هم منجر به بروز سوراخ ماکولا شود.
علائم سوراخ ماکولا
در مراحل اولیه ایجاد سوراخ ماکولا، دید مرکزی تار و کج و معوج میشود. در مراحل پیشرفته تر یک نقطه کور در مرکز بینایی پدید میآید که در دید دور و نزدیک اختلال ایجاد میکند. لازم به ذکر است که آسیب ماکولا باعث نابینایی کامل نمیشود چون دید محیطی دست نخورده باقی میماند.
تشخیص بیماری
چشم پزشک شما با معاینه ته چشم، بیماری را تشخیص میدهد. ممکن است برای تایید تشخیص و بررسی جزئیات ضایعه از عکس OCT استفاده شود.
درمان سوراخ ماکولا
جراحی ویترکتومی موثرترین روش برای ترمیم سوراخ ماکولاست که امکان دارد باعث بهبود بینایی نیز بشود. در این جراحی توسط ابزارهای بسیار ظریفی زجاجیه از روی ماکولا جدا میشود. سپس نوعی گاز مخصوص داخل چشم تزریق شده تا ماکولا در جای خود محکم شود.
با بسته شدن تدریجی سوراخ ماکولا، مقداری از بینایی از دست رفته باز خواهد گشت و نتیجه نهایی به اندازه سوراخ ماکولا و مدت پدید آمدن آن بستگی دارد. هرچه سوراخ ماکولا بزرگتر بوده و مدت بیشتری از ایجاد آن گذشته باشد، دید نهایی پس از عمل کمتر خواهد بود. به یاد داشته باشید در هیچ موردی پس از عمل، میزان بینایی و کیفیت آن به حد چشم سالم نخواهد رسید که علت این پدیده آسیب غیر قابل ترمیمی است که به سلولهای حساس بینایی ناحیه ماکولا وارد شده است. نقص بینایی حاصله، با عینک، لنز و وسایل مشابه نیز قابل جبران نیست.
قبل از تصمیم برای انجام جراحی ویترکتومی، در مورد خطرات احتمالی و مزایای این عمل با پزشک خود مشورت نمایید.