روش های مراقبت از چشم
بدون شک بینایی یکی از مهمترین حواس انسان است؛ نه تنها به این علت که در ارتباط با محیط خارج از بدن نقش مهمی دارد بلکه بیشتر از این رو که اختلال در دید، سبب کاهش یادگیری نیز می شود. فرد با حس بینایی از خود محافظت نموده، تعادل خود را حفظ کرده، قدرت خلاقیت پیدا می کند و بالاخره از دیدن محیط اطراف لذت می برد. داشتن بینایی نعمت بزرگی است و اگر انتظار داریم که چشمان مان برای تمام عمر به ما خدمت کنند، بایستی از آنها مراقبت کنیم. در ادامه شما را با چند راه ساده برای محافظت از بینایی آشنا می کنیم.
- استفاده از مواد غذایی حاوی ویتامین به ویژه ویتامین A
ویتامین A در منابع گیاهی به صورت پیش ویتامین (انواع کاروتن ها به ویژه بتاکاروتن) و در منابع حیوانی به شکل رتینول فعال یافت می شود. بهترین منابع حیوانی ویتامینA، جگر، قلوه، زرده تخم مرغ، شیر پرچرب، کره، روغن کبد ماهی و ماهی های کوچک مانند کیلکا است.
بهترین منابع گیاهی ویتامین A سبزی های با برگ سبز تیره مانند: اسفناج و کاهو، سبزی های زرد مثل هویج و کدو حلوایی، میوه های زرد و نارنجی مثل زردآلو، قیسی، خرمالو، نارنگی، طالبی، موز، خربزه وانواع مرکبات می باشد.
- خواب و استراحت کافی
باید بین کارتان استراحت داشته باشید. اگرممکن است فراموش کنید زنگ موبایلتان را تنظیم کنید تا به شما یادآوری کند. در محل کار پس از مدتی نشستن، کمی راه بروید یا از پنجره به بیرون نگاه کنید. همچنین نگاه کردن مداوم به صفحه نمایش کامپیوتر بسیار مضر است.
- مراقبت در برابر تاثیر اشعه ماوراء بنفش
ساده ترین راه مراقبت از بینایی، استفاده از عینک آفتابی است. این وسیله با دفع اشعه های زیان بار خورشید از چشم های شما مراقبت کرده و از ابتلا به عارضه هایی مانند آب مروارید و ناخنک پیشگیری می کند.
- ورزش هایی برای تقویت چشم
در زندگی امروزه، این نوع ورزش ها ضروری هستند و با انجام شان حتی به تدریج تاری دید کاهش پیدا می کند. انگشت خود را چند سانتی متر جلوی صورت نگه دارید. حالا روی انگشت تمرکز کرده و چند لحظه بعد روی چیزی که چند متر از شما فاصله دارد تمرکز کنید. نگاه کردن همزمان به اشیای دور و نزدیک باعث تقویت چشم می شود. وقتی چشم ها خسته هستند دائم پلک بزنید. این کارها به عضلات کمک می کنند تا آرام شده و تاری دید کاهش پیدا کند.
- نور کافی هنگام مطالعه
قرار گرفتن در شرایط بینایی مناسب با نور ایده آل است. منظور از نور ایده آل نوری است که یک نواخت باشد یعنی شرایط طیفی مناسب و توزیع یکسانی داشته باشد. در این شرایط است که چشم ما از نظر بینایی بهترین و موثرترین عملکرد را خواهد داشت.
توصیه می شود در هنگام انجام کارهای چشمی مانند مطالعه کردن، در محیطی با نور مناسب قرار داشته باشید. نور محیط نباید باعث آزار چشم ما شود. محدوده طیفی بهترین نور برای کارهای چشمی طیف نور سبز و زرد یا تلفیق نور سفید و زرد است، البته به شرطی که به شکل یکنواخت تابیده شود.
جالب است بدانیم استفاده از چراغ مطالعه برای مدت طولانی باعث خستگی چشم می شود زیرا پرتوهای نور را در یک سطح محدود متمرکز می کند، در نتیجه هنگام انجام کارهای طولانی مدت آرامش کافی را نداریم و زود خسته می شویم.
کسانی که در رختخواب به حالت نیمه نشسته و یا خوابیده، کتاب را مقابل چشم می گیرند و مطالعه می کنند، باید نور لازم برای مطالعه را طوری تنظیم کنند که نور از بالای تخت و یا از چراغ کنار تخت که کمی عقب تر از آن قرار گرفته است به کتاب بتابد. هیچگاه نور نباید به طور مستقیم و از روبرو به چشم بتابد.
- با لنز تماسی نخوابید
برخی از لنزها را می توان در شب هم مورد استفاده قرار داد اما بیشتر متخصصان بر این باورند که هنگام خواب استفاده از چنین لنزهایی نیز بسیار خطرناک است. مطالعه انجام شده در آکادمی چشم پزشکی آمریکا نشان می دهد که استفاده از لنز تماسی در خواب می تواند احتمال بروز زخم قرنیه را ۱۰ تا ۱۵ برابر بیشتر کند. زمانی که با لنز می خوابید، اکسیژن قرنیه کمتر می شود و همین امر موجب می شود عفونت در چشم ایجاد شده و باکتری های مضر در آن رشد کند.
- چشمان خود را مدام مالش ندهید
زمانی که چشمان خود را مدام مالش می دهید، دچار مشکل خواهید شد. برخی اوقات چشم شما دچار خارش می شود و مجبور به مالیدن آن با دست هستید اما بهتر است چشم خود را کاملاً ببندید و تنها بخش خارجی چشم را با دست لمس کنید. مالش دادن بیش از حد چشم می تواند باعث پاره شدن رگ های خونی شده و چشم را ملتهب کند.
- به چشم پزشک مراجعه کنید
بیشتر افراد هیچ توجهی به معاینات منظم چشم پزشکی ندارند. تغییرات بینایی ممکن است مهم ترین دلیل برای مراجعه به چشم پزشک باشد اما باید بدانید که مراجعه سالانه به چشم پزشک سلامت چشمان شما را تضمین می کند. همان طور که می دانید در پشت چشم هیچ گیرنده دردی وجود ندارد. بنابراین اگر یکی از رگ های خونی پاره شده یا توموری وجود داشته باشد تا زمانی که بینایی تحت تاثیر قرار نگرفته است، متوجه این موضوع نخواهید شد.
- از وسایل الکترونیکی کمتر استفاده کنید
نمایشگر رایانه ها، تبلت ها و گوشی های هوشمند نور آبی از خود ساطع می کنند که به گفته چشم پزشکان برای چشمان شما مضر است. زمانی که ساعت ها به این صفحات نمایش خیره می شوید، دچار سردرد و چشم درد خواهید شد. آیا می دانید زمانی که تمام روز را بدون توقف به این صفحات نمایش نگاه می کنید چه بلایی سر چشم تان می آید. یاد بگیرید از قانون ۲۰-۲۰ تبعیت کنید. یعنی به ازای هر ۲۰ دقیقه ای که به صفحه نمایش نگاه می کنید، یک استراحت ۲۰ ثانیه ای به چشمان خود بدهید و به یک مسافت دور خیره شوید.
امروزه کسی نیست که از امکانات گوشی های تلفن همراه، تلویزیون، تبلت و موبایل استفاده نکند. همه ما حداقل در یک مورد از این وسایل استفاده می کنیم. مطالعات محققان علوم بینایی نشان داده است که این وسایل برای استفاده طولانی مدت چندان مناسب نیستند و به سیستم بینایی آسیب می رسانند. توجه داشته باشید که این مسئله در سنین رشد کودکان و نوجوانان بسیار حیاتی و قابل توجه است.
برخی از کارخانه ها انتخاب هایی برای صفحات نمایشگر دیجیتال (مانیتورها) گذاشته اند تا میزان طول موج کوتاه و یا نور آبی را محدود کند. البته این یک راهکار استاندارد است هر چند که مراقبت کردن از چشم توسط کاربران بیش از آن اهمیت دارد.
- در فاصله بین مژه ها و چشم خط چشم نکشید
بیشتر افراد تلاش می کنند خط چشم را در ناحیه داخلی چشم بکشند، این یک شیوه نادرست محسوب می شود و باید از انجام این کار خودداری شود. زمانی که خط چشم را در قسمت داخلی چشم می کشید، مواد آن با اشک چشم ترکیب می شود. اگر لنز می گذارید، مواد آرایشی با لنز درگیر شده و موجب می شود اکسیژن چشم کمتر و کمتر شود. ذرات آرایشی همچنین می توانند میکروب های مختلف را وارد چشم کنند که همین امر موجب عفونت می شود.
- با آرایش نخوابید
زمانی که با آرایش به رختخواب می روید امکان آلوده شدن چشم وجود دارد. وجود ریمل در چشم ممکن است باعث تحریک پوست شود. اگر با آرایش می خوابید و سپس با دستان خود چشم را می مالید امکان چسبیدن این مواد به قرنیه و ایجاد التهاب وجود دارد.
- به تاریخ مصرف قطره های چشمی دقت کنید
هیچ چیزی بدتر از به کار بردن قطره های چشمی تاریخ گذشته نیست. این محلول ها دارای مواد پاک کننده هستند که باکتری های موجود در لنز را از بین می برند. بنابراین اگر می خواهید از خاصیت این محلول ها استفاده کنید باید به تاریخ مصرف شان توجه کنید. همین موضوع در مورد خود لنزها نیز وجود دارد. لنزها معمولا در یک محلول استریل قرار می گیرند که در اثر گذشت زمان خاصیت خود را از دست می دهند. یادتان باشد اشک مصنوعی و قطره های چشمی نیز دارای تاریخ انقضا هستند.
- به قطره های رفع قرمزی چشم اعتماد نکنید
قرمزی چشم بسیار شایع است. در چنین شرایطی برخی افراد به طور خودسر از قطره های کمترکننده قرمزی چشم استفاده می کنند. قطره ای که از داروخانه می خرید حاوی منقبض کننده عروق است که می تواند به طور موقت قرمزی چشم را برطرف کند اما این داروها دربرگیرنده نگهدارنده ها و سایر مواد شیمیایی هستند که می تواند مشکل شما را در طولانی مدت بیشتر کنند. اگر چشم شما به طور مداوم قرمز می شود یا خارش شدید دارد حتما به چشم پزشک مراجعه کنید.
- به چشم تان استراحت بدهید و غذای سالم بخورید
در علوم بینایی قانون بیست بیست (۲۰-۲۰) وجود دارد. این قانون می گوید بعد از ۲۰ دقیقه کار چشمی باید ۲۰ ثانیه به چشم ها استراحت بدهیم. یادمان باشد استفاده طولانی مدت و بدون استراحت از چشم باعث خستگی، اختلال تطابق، عیوب انکساری، ایجاد ناهماهنگی در ظاهر چشم به صورت انحرافات مخفی می شود.
همچنین استفاده از سبزیجات، میوه ها و غذاهای دریایی برای حفظ و نگهداری بینایی ما بسیار موثر است. تغذیه مناسب، داشتن شرایط محیطی ایده آل و ورزش کردن علاوه بر بهبود سوخت و ساز بدن کیفیت سیستم بینایی ما را ارتقاء می دهد.
