از میدریازیس چشم چه می دانید؟
گشاد شدن مردمک ها (میدریازیس) به حالتی گفته می شود که مرکز سیاه چشم بزرگتر از حد طبیعی باشد. این عارضه ممکن است در اثر چکاندن قطره های گشاد کننده مردمک برای معاینه چشم پزشکی، عوارض جانبی ناشی از برخی داروها یا آسیب تروماتیک ایجاد شود. مردمک ها به طور طبیعی به دلیل تغییرات نور و رویدادهای احساسی هم گشاد می شوند اما گشاد شدن غیرعادی مردمک معمولا نشانه یک عارضه پزشکی است.
مردمک های گشاد شده نشانه چیست؟
مردمک ها معمولا در هر دو چشم اندازه مساوی دارند و عضلات قسمت رنگی چشم (عنبیه) کنترل کننده میزان گشادی یا تنگی مردمک هستند. بطور معمول اندازه مردمک ها برای کنترل میزان نور وارد شده به چشم تغییر می کند؛ به این معنا که در نور شدید، مردمک ها کوچکتر می شوند تا از ورود نور بیش از حد جلوگیری کنند، در نور کم و تاریکی هم مردمک ها بزرگتر می‌شوند تا نور بیشتری وارد چشم شود. این تغییرات "واکنش های مستقیم" نامیده می‌شوند.
هنگامی که بر روی یک جسم نزدیک تمرکز می کنید، مردمک ها کوچک می شوند. به این حالت "واکنش تطبیقی" می گویند. اگر مردمک در نور شدید کوچکتر نشود یا در تاریکی بزرگ نشود، نشان دهنده عملکرد غیر طبیعی مردمک است.
بیشتر بخوانید : بیماری آفاكيا چیست؟
میدریازیس چیست؟
میدریازیس به حالتی گفته می شود که مردمک چشم گشاد شده و به تغییر نور پاسخ نمی دهد؛ اصطلاح دیگر میدریازیس "مردمک ثابت" است.
اندازه طبیعی مردمک ها چقدر است؟
اندازه طبیعی مردمک در نور شدید 2 تا 4 میلی متر و در نور کم 4 تا 8 میلی متر است.
آیا باید نگران گشاد شدن مردمک ها باشیم؟
مردمک ها در شرایط عادی به دلیل کم شدن نور و متغیرهای احساسی گشاد می شوند. اغلب اوقات، مردمک های گشاد شده خود به خود به اندازه طبیعی باز می گردند. اگر مردمک ها پس از یک آسیب تروماتیک به طور ناگهانی گشاد یا باعث سردرد و گیجی شدند و به حالت طبیعی بازنگشتند، لازم است فورا به چشم پزشک مراجعه کنید.
آیا ممکن است یکی از مردمک ها بیشتر از دیگری گشاد شود؟
بله، حالتی که یک مردمک بیشتر از دیگری متسع شود "آنیزوکوری" نامیده می شود. این وضعیت زمانی رخ می دهد که هر دو مردمک به طور معمول به نور واکنش نشان می دهند اما اندازه آنها بیش از نیم میلی متر با یکدیگر متفاوت است. آنیزوکوری در حدود 20 درصد افراد دیده می شود.
بیشتر بخوانید : تنگ شدن مردمک چشم (میوز چشم) چیست ؟
شایع ترین علل گشاد شدن مردمک چشم چیست؟
شایع ترین علل گشاد شدن مردمک چشم عبارتند از:
- پس از معاینه چشم (به دلیل قطره های چشمی که برای بررسی اعصاب و شبکیه استفاده می شود)
- واکنش به دارو
- آسیب مغزی
- استفاده از مواد مخدر تفریحی
- برانگیختگی جنسی (افزایش تولید هورمون اکسی توسین)
- آدرنالین
کدام مواد مخدر تفریحی باعث گشاد شدن مردمک می شوند؟
برخی از مواد مخدر تفریحی می توانند مردمک را گشاد کنند، از جمله:
- کوکائین
- اکستازی (MDMA)
- ال اس دی
- مت آمفتامین ها
- قارچ های روانگردان
بیشتر بخوانید : بررسی میدان بینایی چگونه است ؟
چه داروهایی باعث گشاد شدن مردمک چشم می شوند؟
برخی از داروها نیز می توانند منجر به گشاد شدن مردمک چشم شوند، از جمله:
- داروهای ضد افسردگی
- آنتی هیستامین ها
- داروهای ضد تهوع
- داروهای ضد تشنج
- آتروپین
- سم بوتولینوم
- داروهای بیماری پارکینسون
چه شرایطی باعث گشاد شدن مردمک می شود؟
برخی از شرایط پزشکی یا صدمات نیز باعث گشاد شدن مردمک می شود، از جمله:
- مردمک آدی (پاسخ غیر طبیعی مردمک به نور در یک چشم)
- آنیزوکوریا (اندازه های متفاوت دو مردمک)
- آسیب چشمی
- ضربه به سر
- فلج عصب جمجمه ای میکروواسکولار (که سبب مسدود شدن جریان خون به اعصاب می شود)
- میگرن
- میگرن چشمی (یک چشم می تواند مجموعه ای از تغییرات ناگهانی را تجربه کند، مشابه افراد مبتلا به میگرن بدون سردرد)
بیشتر بخوانید : علائم زخم قرنیه چیست؟
آیا وجود مردمک های گشاد شده اذیت کننده است؟
در اغلب موارد، گشاد شدن مردمک ها علائمی را ایجاد می کنند، از جمله:
- تاری دید
- سردرد
- حساسیت به نور
مردمک های گشاد شده چگونه درمان می شود؟
اغلب اوقات، مردمک های گشاد شده خود به خود و بدون درمان به حالت عادی باز می گردند، به خصوص اگر در نتیجه قطره های چشمی باشند. برای موارد جدی تر میدریازیس، درمان بیشتری مورد نیاز است، از جمله:
- استفاده از عینک آفتابی برای کاهش حساسیت به نور خورشید (عدسی های فتوکرومیک، لنزهای پلاریزه)
- لنز تماسی مصنوعی (برای بهبود ظاهر چشم در نتیجه تغییر اندازه مردمک ناشی از ضربه)
- جراحی (برای ترمیم آسیب چشم ناشی از آسیب)
- توانبخشی سوء مصرف مواد
تا چه زمانی مردمک چشم گشاد می ماند؟
اگر قطره های گشاد کننده چشم را در معاینه چشم پزشکی دریافت کرده اید، چشم های شما بین 4 تا 24 ساعت گشاد می ماند. مدت این شرایط به نوع قطره استفاده شده و نحوه پاسخ بدن شما بستگی دارد.
اگر گشاد شدن مردمک عارضه جانبی دارو یا مواد باشد نیز مدت زمان عارضه بسته به نوع دارو و دوز مصرفی متفاوت خواهد بود.
گشاد شدن مردمک زمانی که در نتیجه واکنش به یک عامل احساسی (آدرنالین، جاذبه، استرس) باشد، مدت کوتاه تری به طول می انجامد و معمولا در عرض دو تا سه دقیقه به اندازه طبیعی باز می گردد.
چه زمانی به چشم پزشک مراجعه کنم؟
اگر چه اتساع بر اساس تغییرات نور طبیعی است، اما میدریاز می تواند نشانه ای از آسیب چشم یا مشکل در مغز (مانند تومور یا سکته مغزی) هم باشد. در صورت تجربه هر یک از موارد زیر با مرکز درمانی و یا چشم پزشک خود تماس بگیرید:
- سرگیجه، سردرد یا گیجی (علائم سکته مغزی)
- گشاد شدن ناگهانی مردمک چشم که در اثر تغییر نور ایجاد نشده باشد
- مردمک هایی که با تغییر نور تغییر نمی کنند
- بزرگتر شدن یک مردمک از دیگری
- اتساع برای مدت طولانی
سوالات متداول
-
آیا وقتی کسی را دوست دارم مردمک چشمم گشاد می شود؟
گشاد شدن مردمک را می توان به افزایش هورمون و انتقال دهنده عصبی اکسی توسین هم نسبت داد که به عنوان یک پیام رسان شیمیایی در هنگام برانگیختگی احساسی عمل می کند. اکسی توسین همچنین در کنترل جنبه های کلیدی سیستم تولید مثل، از جمله تولید و حمل اسپرم، زایمان و شیردهی نقش دارد.
- آیا اضطراب باعث گشاد شدن مردمک ها می شود؟
در برخی موارد، اضطراب می تواند باعث گشاد شدن مردمک ها (در اثر آدرنالین) شود. هورمون ها و مواد شیمیایی آزاد شده از غدد فوق کلیوی، تکانه های عصبی را به اندام ها می‌فرستند و بدن را به واکنش در حالت "جنگ یا گریز" وادار می کند. استرس هم می‌تواند هورمون های آدرنالین را تحریک کند تا واکنش نشان دهند در این شرایط فرد گشاد شدن مردمک ها، افزایش ضربان قلب، فشار خون بالا و تعریق بیش از حد را تجربه می کند.
-
آیا هنگام دروغ گفتن هم مردمک چشم گشاد می شود؟
درست مانند واکنش بدن در شرایط آدرنالین "جنگ یا گریز"، دروغ گفتن هم می تواند باعث شود هورمون ها و مواد شیمیایی مرتبط با استرس باعث گشاد شدن مردمک شوند.
