تومور لیپودرموئید چشم چیست و چگونه درمان می شود؟
تومور لیپودرموئید، توموری نادر و خوش‌خیم است که معمولا روی ملتحمه یا پلک ایجاد می‌شود. این تومور که با نام درمولیپوم نیز شناخته می‌شود، ممکن است در یکی از چشم‌ها یا هر دو آن‌ها ظاهر شود. در این مطلب، توضیح می‌دهیم که تومور لیپودرموئید چیست و به هر آنچه که باید درباره این تومور بدانید، مانند دلایل، علائم، روش‌های تشخیص و روش‌های درمان آن می‌پردازیم.
تومور لیپودرموئید چیست؟
تومور لیپودرموئید به رشد غیرطبیعی بافت چربی روی سطح چشم گفته می‌شود. این تومور معمولا در نزدیکی ملتحمه (غشای مخاطی بخشی از صلبیه چشم) ایجاد می‌شود و از بافت چربی و بافت هم‌بند ساخته شده است. این تومور نرم و صاف به ملتحمه چسبیده است و به رنگ زرد مایل به سفید است.
در واقع این تومورها مشابه درموئیدهای چشم و کوریستوماهای مادرزادی هستند. کوریستوماها به بافت‌هایی طبیعی گفته می‌شود که در مکان‌های غیرطبیعی ایجاد می‌شوند و خوش‌خیم و غیرسرطانی هستند.
علت تومور لیپودرموئید
علت دقیق ایجاد تومور لیپودرموئید چشم مشخص نیست؛ ولی، برخی از محققان عقیده دارند که این تومور ممکن است ناشی از یک ناهنجاری مادرزادی در طول رشد جنین باشد. این نوع تومور چشم ممکن است با دیگر مشکلات چشم مانند استرابیسم (انحراف چشم) و پتوز (افتادگی پلک) همراه باشد. در موارد نادر نیز ممکن است با اختلالات ژنتیکی مانند سندرم گلدنهار نیز همراه باشد.
علائم تومور لیپودرموئید
لیپودرموئید چشم معمولا علائمی ندارد. به عبارت دیگر، باعث ایجاد درد یا ناراحتی نمی‌شود که فرد مبتلا بتواند متوجه زودهنگام آن شود. این نوع تومور که روی ملتحمه یا پلک ظاهر می‌شود، کوچک است و رنگی مایل به زرد دارد. اگر فرد مبتلا به بالا یا پایین نگاه کند، افراد دیگر ممکن است آن را مشاهده کنند. در برخی از موارد، تحریک خفیف، آبریزش و قرمزی چشم ممکن است علائم تومور لیپودرموئید باشند.
نحوه پیشگیری از تومور لیپودرموئید
ازآنجایی‌که لپودرموئید از بافت طبیعی بدن ساخته شده است و ناشی از عفونت، آسیب یا عوامل محیطی نیست، روشی برای پیشگیری از آن وجود ندارد. بنابراین تا به حال پزشکان نتوانسته‌اند روشی برای جلوگیری از ابتلای افراد به آن معرفی کنند.
روش های تشخیص تومور لیپودرموئید
هرچند دلیل ابتلای افراد به تومور لیپودرموئید هنوز به طور دقیق مشخص نیست، اما خوشبختانه مطالعات و تحقیقات علمی توانسته است راهکارهایی را برای تشخیص این بیماری ارائه دهد. از این رو پزشک می‌تواند از ابزارهای مختلفی برای شناسایی تومور لیپودرموئید استفاده کند که عبارت‌اند از:
- معاینه چشم: یکی از اولین و مهم‌ترین روش‌های تشخیصی، معاینه ناحیه آسیب‌دیده است. پزشک به چشم و اطراف آن را نگاه می‌کند تا این تومور را بیابد و اندازه آن را مشخص کند؛
- معاینه اسلیت لامپ: پزشک در این معاینه که روش دقیق‌تری در مقایسه با معاینه چشم محسوب می‌شود، از ابزار خاصی به نام اسلیت لامپ استفاده می‌کند. پزشک با این ابزار می‌تواند تصویری بزرگ‌نمایی‌شده از چشم را در زیر نور مشاهده کند و این نوع تومور و ویژگی‌های آن را شناسایی کند؛
- بیوپسی: در بیوپسی، پزشک بخش کوچکی از بافت این تومور برش می‌دهد و در زیر میکروسکوپ بررسی می‌کند. با کمک این روش، پزشک می‌تواند تشخیص خود را تأیید کند و مطمئن شود این تومور ناشی از بیماری‌های دیگر نیست؛
- آزمایش‌های تصویربرداری: آزمایش‌های تصویربرداری مانند سی‌تی‌اسکن، ام‌آرآی و سونوگرافی می‌توانند به پزشک در شناسایی اندازه و محل این تومورها به‌ویژه تومورهایی که در عمق چشم و ساختارهای اطراف آن قرار دارند، کمک کنند؛
- افتالموسکوپی: در این آزمایش غیرتهاجمی، پزشک داخل چشم را با دستگاه خاصی به نام افتالموسکوپ بررسی می‌کند. اگر تومور باعث ایجاد تغییراتی در عصب بینایی یا شبکیه چشم شده باشد، پزشک با کمک این آزمایش می‌تواند آن‌ها را شناسایی کند؛
- آزمون میدان بینایی: اگر این تومور روی بینایی بیمار تأثیر گذاشته باشد، پزشک با کمک این آزمون می‌تواند میدان بینایی چشم آسیب‌دیده را اندازه‌گیری کند؛
- تست انکسارسنجی: اگر این تومور باعث ایجاد تغییراتی در عیوب انکساری چشم بیمار شده باشد، پزشک با کمک این آزمون می‌تواند میزان نزدیک‌بینی، دوربینی یا آستیگماتیسم را اندازه‌گیری کند؛
بیشتر بخوانید: بیماری آستیگماتیسم
نحوه درمان تومور لیپودرموئید
لازم نیست اقدامی برای درمان تومور لیپودرموئید خوش‌خیم، کوچک و بدون علائم انجام شود؛ ولی، اگر تومور بر بینایی فرد تأثیر گذاشته است و او را دچار آستیگماتیسم کرده است، فرد علائمی مانند تحریک، آبریزش و قرمزی چشم را مشاهده می‌کند یا زیبایی چشم تحت‌تأثیر قرار گرفته است، پزشک جراحی را برای برداشتن آن توصیه خواهد کرد. البته در برخی از موارد، این نوع تومور ممکن است دوباره ظاهر شود و نیاز به جراحی مجدد داشته باشد.
در این جراحی، جراح ابتدا پس از بی‌حس کردن موضعی، برش‌های کوچکی را برای برداشتن تومور ایجاد می‌کند. البته پزشک ممکن است برخی از بیماران را با توجه به سن آن‌ها بیهوش کند. پس از جراحی، ممکن است پماد استروئیدی یا آنتی‌بیوتیکی برای بیمار تجویز شود و از بیمار خواسته شود که پس از یک هفته برای ارزیابی مجدد به مطب مراجعه کند. همچنین پزشک ممکن است به بیمار توصیه کند از کمپرس یخ و پماد به مدت یک هفته پس از جراحی برای کاهش قرمزی چشم استفاده کند.
هدف از این جراحی، ممکن است برداشتن همه بخش‌های تومور نباشد. ازآنجایی‌که تومور به ملتحمه چسبیده است و به غده اشکی نزدیک است، جراحی ممکن است دشوار باشد. در بیشتر موارد، جراح تنها بخش جلویی تومور را برش می‌دهد تا از آسیب رسیدن به ملتحمه جلوگیری کند؛ بنابراین، بیمار پس از عمل، ممکن است ضایعه نازک و مایل به زردی را مشاهده کند. اگر بخش بیشتری از تومور برداشته شود، فرد ممکن است دچار انحراف چشم شود.
چه کسانی به بیماری تومور لیپودرموئید دچار می شوند؟
ازآنجایی‌که لیپودرموئیدها می‌توانند با سندرم گلدنهار و سندرم خال ارگانوئید همراه باشند، افراد مبتلا به این دو سندرم ممکن است دچار این تومور شوند. تحقیقی نشان داده است که ۳۲% از افراد مبتلا به سندرم گلدنهار دچار این نوع تومور یا درموئیدهای چشم هستند. همچنین تحقیق دیگری مشخص کرده است که ۳۵% از افراد مبتلا به بیماری لیپودرموئید، دچار سندرم گلدنهار نیز هستند. این نوع تومورها با کلوبوم چشم، استئوما (تومور خوش‌خیم استخوانی)، درموئید لیمبال و فلج عصب صورت نیز همراه هستند.
جمع‌بندی
همانطور که در طول این مطلب توضیح دادیم، تومور لیپودرموئید نادر است و معمولا روی ملتحمه یا پلک چشم ایجاد می‌شود. ازآنجایی‌که این تومور معمولا علائمی ندارد، لازم نیست اقدامی برای درمان آن انجام شود؛ ولی، اگر روی بینایی فرد تأثیر می‌گذارد و علائمی مانند تحریک و قرمزی چشم دارد، پزشک جراحی را تجویز خواهد کرد. پس از جراحی، آزمایش‌های منظم برای نظارت بر وضعیت تومور ضروری است.
اگر ضایعات روی چشم‌هایتان مشابه تصاویر این مطلب است یا تصور می‌کنید دچار این نوع تومور شده‌اید، ما به شما توصیه می‌کنیم تا به بیمارستان فوق‌تخصصی چشم‌پزشکی نور مراجعه کنید تا پزشکان متخصص و حاذق این بیمارستان بیماری شما را به‌درستی تشخیص دهند و در صورت لزوم، تومور را با کمک جراحی بردارند.
همچنین اگر سؤالاتی درباره لیپودرموئید دارید، می‌توانید آن‌ها را در بخش نظرات این مطلب بپرسید؛ درنهایت ما به شما توصیه می‌کنیم حتما نوبتی برای ملاقات با پزشکان این بیمارستان فوق‌تخصصی بگیرید تا پاسخ‌های دقیق‌تری را دریافت کنید. از اینکه تا انتهای مطلب همراه ما بودید، صمیمانه سپاسگزاریم.
